

Vinh dự nhận được giải thưởng trong các cuộc thi Gạo ngon thế giới, ST24 và ST25 vẫn luôn được người tiêu dùng trên khắp ưa chuộng bởi hương vị thơm ngon và giàu dinh dưỡng. Đều là gạo ngon thượng hạng, giá thành lại tương đương nên “gạo ST24 và ST25 gạo nào ngon hơn” là vấn đề mà người tiêu dùng vẫn rất băn khoăn. Vì vậy trong bài viết này, Gas4.0 &more sẽ đưa ra những so sánh về sự giống nhau và khác nhau giữa hai loại gạo này để bạn có sự đánh giá, cân nhắc lựa chọn loại phù hợp với nhu cầu.
Đầu tiên, ST24 và ST25 đều là những loại gạo thơm sản xuất từ các giống lúa thuộc dòng ST được Kỹ sư nông nghiệp Hồ Quang Cua và các cộng sự lai tạo từ những giống lúa thơm có phẩm chất tốt. Cả hai đều là giống lúa cao sản, có khả năng chống chịu và sinh trưởng tốt trong điều kiện canh tác khó khăn như nhiễm phèn, nhiễm mặn.
Gạo ST24 và gạo ST25 của A AN đều được trồng theo phương pháp hữu cơ trên những cánh đồng mẫu lớn, không sử dụng thuốc trừ sâu hay thuốc bảo vệ thực vật. Thay vào đó, các chế phẩm sinh học được đưa vào quy trình sản xuất để tạo ra những sản phẩm không chỉ thơm ngon mà còn an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng. Hai loại gạo đều được sản xuất và đóng gói trên dây chuyền hiện đại chuẩn Châu u, không đấu trộn, không sử dụng chất tạo mùi thơm hay chất bảo quản, đảm bảo tiêu chuẩn xuất khẩu.
Bên cạnh đó, ST24 và ST25 cùng là đại diện của Việt Nam tham dự và đạt giải trong cuộc thi “World’s Best Rice” năm 2017 và 2019.
Ông Cua kể, công trình nghiên cứu và lai tạo dòng lúa thơm ST bắt đầu một cách tình cờ . Vào một buổi sáng mùa đông năm 1996, ông phát hiện một số cây lúa lạ có gốc màu tím, hạt thon dài trông khá giống VD20. Lúc này, Thái Lan cũng vừa công bố việc lai tạo được 2 giống lúa thơm không cảm quang nên ông nghĩ rằng tại sao họ làm được mà Việt Nam mình lại không. Sau đó, ông đã cố gắng thu thập được khoảng 1.050 cá thể VD20 đột biến đầu tiên và đem về nhà trồng thử nghiệm. Sau một thời gian nghiên cứu và thấy được điểm sáng, năm 2000, ông mới thành lập nhóm nghiên cứu riêng cho dự án lai tạo và nhân giống lúa thơm dòng ST.
Thời gian đầu, việc nghiên cứu gặp nhiều khó khăn do thiếu thiết bị và dụng cụ hỗ trợ. Quan trọng là lúc đó chưa có tiêu chuẩn về giống lúa thơm của Việt Nam nên nhóm của ông phải mượn tạm tiêu chí của giống lúa thơm Thái Lan để thực hiện. Sau này, người cộng sự của ông là Tiến sĩ Trần Tấn Phương mới phát minh ra phương pháp đánh giá mùi thơm giúp loại bỏ nhanh các giống lúa không đạt chuẩn, hỗ trợ đẩy nhanh kết quả nghiên cứu.
Từ 2003 đến 2007, sau khi thu thập tương đối đầy đủ giống bố mẹ từ nhiều nơi như Viện Nghiên cứu lúa quốc tế (IRRI), Thái Lan, Bangladesh, Đài Loan và các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ, ông Cua và cộng sự đã lai tạo được nhiều giống lúa thơm như ST5, ST8 và các giống có đặc tính cao cấp hơn như ST16, ST19, ST20, ST21.
Năm 2008, nhóm của kỹ sư Hồ Quang Cua bắt đầu lai tạo 2 giống lúa ST24 và ST25 bằng phương pháp lai phức hợp. Đây là phương pháp lai nhiều giống, chọn bố mẹ ngon để cho con lai thụ hưởng các đặc tính tốt. Phương pháp này cần có quy mô khu chọn giống rộng, thời gian dài hơn so với lai đơn, thường là 11 - 12 vụ lúa. Đổi lại, kết quả thường cho ra nhiều dòng ổn định, đạt chất lượng hơn.
Sau 8 năm, ông Cua và nhóm nghiên cứu đã lai tạo thành công 2 giống lúa ST24 và ST25. Với khả năng kháng bệnh và thích nghi tốt với điều kiện canh tác của các vùng đất nhiễm phèn, nhiễm mặn tại Sóc Trăng và các tỉnh ĐBSCL. Giống lúa cho năng suất cao, có thể trồng 2 - 3 vụ/năm, hạt gạo thon dài, giàu protein và dưỡng chất, cơm dẻo, có mùi thơm đặc trưng của cốm và lá dứa. Năm 2017, gạo ST24 đại diện Việt Nam tham dự World's Best Rice tại Macao và lọt Top 3 gạo ngon thế giới. Năm 2019, tại hội thi World's Best Rice ở Manila, cả gạo ST24 và ST25 đều vinh dự lọt vào Top 3, trong đó ST25 đạt giải thưởng “Gạo ngon nhất thế giới”.
Mặc dù được lai tạo trong cùng một thời điểm và được các chuyên gia đánh giá là có chất lượng gần như tương đương nhưng gạo ST24 và gạo ST25 vẫn có nhiều điểm khác biệt.
Mặc dù cả hai giống lúa ST24 và ST25 đều có khả năng chống chịu với sâu bệnh và thích ứng tốt với điều kiện thời tiết, đất đồng nhiễm phèn, nhiễm mặn ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long nhưng nếu đánh giá chung thì giống ST25 có đặc tính vượt trội hơn.
Theo Kỹ sư Hồ Quang Cua, ST25 có khả năng chống chịu sâu bệnh và thích nghi với đất nhiễm phèn tốt hơn ST24. Cũng nhờ điều này mà Ban giám khảo hội thi World’s Best Rice mới thay đổi quyết định chọn ST25 là gạo ngon nhất thế giới 2019 thay vì ST24 như đã thông báo trước đó.
Hạt gạo ST24 và ST25 đều đạt chuẩn hạt dài, màu trắng trong, không bạc bụng và có mùi thơm nhẹ. Tuy nhiên, kích thước hạt của gạo ST25 sẽ thon, dẹp và dài hơn hạt gạo ST24 một chút. Ngoài ra, nếu nhìn kỹ thì hạt gạo ST25 thường có màu trắng trong hơn.
Việc phân biệt 2 loại gạo này không hề dễ nếu chỉ quan sát kích thước hạt gạo bằng mắt thường. Thế nhưng nếu nấu chín, hình dạng và hương vị của hạt cơm sẽ khiến bạn phân biệt một cách dễ dàng.
Gạo ST25 có hàm lượng amylose thấp nên khi nấu chín, hạt cơm không nở bung. Nếu quan sát kỹ sẽ thấy hạt gạo gần như không nở về chiều ngang mà chỉ nở theo chiều dọc nên cơm vừa mềm mịn vừa tơi, các hạt xếp lớp đồng đều nhau vô cùng bắt mắt. Trong khi đó, gạo ST24 có hàm lượng amylose cao hơn nên nở nhiều hơn, cơm tuy vẫn mềm nhưng độ dẻo ít hơn.
Cơm nấu từ gạo ST24 và ST25 đều có vị thơm, ngọt tự nhiên. Tuy nhiên, những người sành ăn vẫn có thể phân biệt được hương vị riêng của hạt cơm nấu từ hai loại gạo ngon thượng hạng này. Nếu như gạo ST24 khi nấu chín chỉ tỏa ra mùi thơm của lá dứa đặc trưng thì mùi hương của những hạt cơm nấu từ gạo ST25 lại là sự hòa quyện giữa mùi thơm của cốm non cùng lá dứa. Nhờ đó, hương vị của gạo ST25 khi nấu chín cũng đậm đà hơn một chút.
Theo Kỹ sư Cua, “cha đẻ” của hai giống gạo nổi tiếng này thì giá trị dinh dưỡng của gạo ST24 và gạo ST25 là như nhau. Tuy nhiên, hàm lượng cụ thể của các dưỡng chất sẽ có sự chênh lệch.
Theo bản công bố sản phẩm của Tập đoàn Tân Long, một trong những nhà sản xuất và phân phối gạo đặc sản Sóc Trăng ST24, ST25 lớn nhất hiện nay thì gạo ST24 có hàm lượng protein >8%, cao gấp 1.5 lần các loại gạo thường. Ngoài ra, trong gạo ST24 còn chứa nhiều glucid, chất béo, chất xơ, glucose và nhiều khoáng chất cần thiết cho cơ thể như sắt, canxi, natri, vitamin B1, omega-6, omega-9,...
Thành phần các chất dinh dưỡng trong gạo ST25 cũng tương tự ST24. Mặc dù có sự khác biệt về hàm lượng, một vài chất có hàm lượng thấp hơn nhưng cũng có những chất có hàm lượng cao hơn nên gần như không có sự chênh lệch quá nhiều về giá trị dinh dưỡng.
Bởi vì có độ nở và độ dẻo khác nhau nên cách nấu cơm khi dùng gạo ST24 và gạo ST25 cũng cần cân chỉnh tỷ lệ gạo và nước khác nhau.
Đối với gạo ST24, khi nấu bạn đem vo gạo bằng nước sạch từ 2 - 3 lần sau đó đổ nước vào gạo theo tỷ lệ 1:1 (1 chén gạo tương đương 1 chén nước) và nấu bình thường.
Đối với gạo ST25, bạn cũng vo gạo với nước sạch 2 - 3 lần nhưng khi đổ nước vào gạo để nấu, bạn chỉ cần cho tỷ lệ 1:0,8 (1 chén gạo tương đương 0,8 chén nước), bởi vì loại gạo này có độ nở ít hơn nên sẽ hấp thụ nước ít hơn so với gạo ST24.
Trên thị trường hiện nay, giá bán lẻ của gạo ST24 và gạo ST25 khá “loạn” khi có nhiều mức khác nhau. Ví dụ như gạo ST24 có giá bán lẻ từ 25.000 - 60.000 đồng/ký còn gạo ST25 cũng có giá “nhỉnh” hơn một chút, khoảng từ 28.000 - 79.000 đồng/ký. Trung bình, gạo ST24 có giá khoảng 30.000 đồng/kg còn ST25 có giá khoảng gần 35.000 đồng/kg.
Gạo ST24 và ST25 chính hãng của các đơn vị sản xuất uy tín không có sự chênh lệch nhiều, thường ở mức 140.000 - 150.000 đồng/gói 5kg gạo ST24 và 160.000 - 180.000 đồng/gói 5kg gạo ST25. Với quy cách đóng gói 1kg/gói hoặc 1kg/hộp thì giá bán lẻ trung bình/kg có thể cao hơn do chi phí bao bì, đóng gói.
Còn lại, sự chênh lệch về giá có thể do chất lượng của gạo. Là loại gạo ngon nổi tiếng được thế giới công nhận, giá thành cao nên nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh đã đấu trộn gạo ST24, ST25 chính hãng với loại gạo thơm khác để hưởng lợi hoặc “câu kéo” khách hàng. Do đó, nếu thấy giá thành quá rẻ thì người tiêu dùng nên thận trọng cân nhắc và tìm hiểu kỹ về nguồn gốc xuất xứ cũng như chất lượng gạo trước khi mua.
Sẽ rất khó khi trả lời câu hỏi này bởi mỗi loại gạo đều có những đặc tính, hương vị riêng và việc đánh giá gạo nào ngon hơn hay lựa chọn loại nào còn tùy thuộc vào khẩu vị, sở thích ăn uống của mỗi người.
Ngay cả khi đem lên bàn cân so sánh trong cuộc thi World’s Best Rice 2019 ở Manila, các giám khảo là những người có chuyên môn cũng khó lựa chọn giữa một trong hai loại này. Bằng chứng là cả 2 loại đều có số điểm bằng nhau nhưng ST25 là lựa chọn cuối cùng đoạt giải nhờ đặc tính giống thích nghi tốt hơn ST24 một chút. Trên thực tế, ST25 đúng là sản phẩm cái tiến của ST24 nhằm tăng cường khả năng chống chọi sâu bệnh, tăng năng suất còn về mùi vị hay giá trị dinh dưỡng gần như tương đồng với “người anh” đi trước.
Hay như Kỹ sư Hồ Quang Cua cũng từng khuyên rằng: “Hai loại gạo này tương đương về chất lượng chứ không chênh lệch nhiều. Nếu bạn là người thích ăn mềm, dẻo vừa thì có thể chọn ST24 còn nếu thích ăn gạo dẻo nhiều thì nên chọn ST25.”
Mặc dù giá thành còn cao so với mức sống của nhiều gia đình nhưng gạo ST24 và ST25 là những sản phẩm đáng giá để đầu tư cải thiện dinh dưỡng cho bữa ăn gia đình, đặc biệt cho những gia đình có người bị bệnh tiểu đường, người lớn tuổi và trẻ nhỏ.
Ngoài ST24 và ST25, bạn cũng có thể tham khảo thêm một số loại gạo thơm đảm bảo chất lượng, hương vị thơm ngon khác TẠI ĐÂY để có lựa chọn phù hợp nhất với nhu cầu.