

Táo bón là triệu chứng tiêu hóa khá phổ biến trong cuộc sống hiện đại. Mặc dù không gây nguy hiểm nhưng tình trạng này kéo dài sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống. Thông thường, triệu chứng này có thể khỏi sau 1 - 2 tuần nếu người bệnh tuân thủ chế độ ăn uống khoa học, bổ sung các loại thực phẩm và nước uống trị táo bón trong thực đơn dinh dưỡng hàng ngày.
Táo bón là một chứng rối loạn tiêu hóa, có biểu hiện là việc đại tiện khó khăn hoặc ít hơn bình thường. Người bị táo bón thường cảm thấy đầy bụng, đau bụng, khó chịu và phải rặn nhiều khi đi vệ sinh. Thông thường, táo bón được xác định khi số lần đại tiện ít hơn 3 lần mỗi tuần, phân khô cứng, vón cục và cảm giác chưa đi hết phân.
Táo bón không phải là bệnh mà là một triệu chứng. Nó có thể xảy ra tạm thời hoặc kéo dài, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và sinh hoạt hàng ngày.
Bất cứ ai trong số chúng ta đều có thể bị táo bón, từ trẻ em đến người lớn tuổi. Nhưng những đối tượng có nguy cơ bị táo bón cao hơn thường là thai phụ, trẻ em có hệ tiêu hoá chưa ổn định, người cao tuổi có chức năng tiêu hoá kém.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến táo bón, trong đó phổ biến nhất là:
- Chế độ ăn thiếu chất xơ: Khi ăn ít rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên cám, ruột không có đủ chất xơ để kích thích nhu động ruột, khiến phân khó di chuyển và trở nên khô cứng.
- Uống không đủ nước: Cơ thể thiếu nước khiến phân trở nên khô và cứng, khó đào thải. Uống đủ nước giúp làm mềm phân và hỗ trợ hoạt động tiêu hóa.
- Thói quen sinh hoạt không lành mạnh: Nhịn đi vệ sinh, lười vận động, ngồi lâu một chỗ cũng làm chậm quá trình tiêu hóa, giảm nhu động ruột và gây táo bón.
- Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc như thuốc giảm đau có chứa opioid, thuốc kháng axit có chứa nhôm hoặc canxi, thuốc chống trầm cảm… có thể gây táo bón.
- Căng thẳng, stress: Tâm lý bất ổn có thể ảnh hưởng đến hoạt động của hệ tiêu hóa, làm rối loạn nhu động ruột.
- Rối loạn nội tiết hoặc bệnh lý: Những người bị tiểu đường, suy giáp, hội chứng ruột kích thích, Parkinson hoặc bệnh về đại tràng cũng dễ bị táo bón.
Táo bón gây bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày và ảnh hưởng đến tinh thần của người bệnh. Tình trạng này kéo dài có thể khiến người bệnh mệt mỏi, căng thẳng, làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ và nhiều bệnh lý tiêu hóa khác.
Nước đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa và phòng ngừa táo bón. Cơ thể được cung cấp đủ nước giúp làm mềm phân, giúp phân được thải ra ngoài dễ dàng hơn. Ngược lại, nếu uống không đủ nước, phân sẽ khô cứng, gây khó khăn khi đại tiện, dẫn đến táo bón.
Nước giúp duy trì độ ẩm cho thành ruột, kích thích nhu động ruột hoạt động hiệu quả hơn. Ngoài ra, uống nước còn hỗ trợ quá trình hấp thu chất xơ - yếu tố quan trọng trong việc điều hòa tiêu hóa. Chất xơ nếu không đi kèm đủ nước có thể làm tình trạng táo bón nặng hơn.
Vì vậy, đảm bảo cơ thể đủ nước là cách đơn giản và hiệu quả để phòng ngừa táo bón. Ngoài nước lọc, một số loại đồ uống có khả năng cải thiện chức năng ruột và làm mềm phân, kích thích nhu động ruột và hỗ trợ quá trình bài tiết. Ngược lại, một số đồ uống lại làm tình trạng táo bón trở nên tệ hơn.
Ngoài việc ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ và vận động thường xuyên, bổ sung các loại nước uống giàu vitamin và chất xơ tự nhiên là giải pháp đơn giản mà hiệu quả để cải thiện tình trạng táo bón. Người bị táo bón thường xuyên có thể cân nhắc bổ sung các loại nước uống trị táo bón sau vào thực đơn dinh dưỡng hàng ngày.
Nước ion kiềm là lựa chọn nước uống an toàn, phù hợp để bổ sung hằng ngày cho người thường xuyên bị táo bón hoặc rối loạn tiêu hóa nhẹ. Loại nước uống này có phân tử nhỏ, dễ hấp thụ, giúp cấp nước nhanh và hiệu quả cho cơ thể, từ đó làm mềm phân và hỗ trợ quá trình bài tiết.
Ngoài ra, nước ion kiềm còn có tính kiềm tự nhiên như rau xanh với độ pH từ 8.0 - 9.5, giúp trung hòa axit trong dạ dày, giảm viêm đường ruột và cải thiện chức năng tiêu hóa. Uống nước ion kiềm thường xuyên có thể kích thích nhu động ruột, giảm tình trạng táo bón đáng kể.
Nước ép mận là thức uống trị táo bón tự nhiên được nhiều người sử dụng. Mận chứa nhiều chất xơ không hòa tan và sorbitol, một loại đường tự nhiên có tác dụng nhuận tràng nhẹ. Uống 1 – 2 ly nước ép mận mỗi ngày có thể giúp cải thiện tình trạng táo bón. Tuy nhiên, cần lưu ý không nên lạm dụng vì có thể gây tiêu chảy hoặc rối loạn tiêu hóa nếu dùng quá nhiều.
Nước ép lê là một trong những loại thức uống giúp làm giảm tình trạng táo bón một cách an toàn và tự nhiên. Lê chứa nhiều chất xơ hòa tan và không hòa tan, giúp tăng khối lượng phân và làm mềm phân, từ đó cải thiện quá trình đại tiện. Đặc biệt, nước ép lê giàu sorbitol tương tự mận, có tác dụng nhuận tràng nhẹ, giúp kích thích nhu động ruột mà không gây kích ứng. Vì thế, loại nước uống trị táo bón này rất phù hợp cho cả trẻ nhỏ, người cao tuổi và những người có hệ tiêu hóa nhạy cảm.
Táo chứa nhiều pectin, một loại chất xơ hòa tan giúp làm mềm phân và thúc đẩy nhu động ruột. Khi chuyển hóa trong ruột, pectin tạo thành gel giúp tăng độ ẩm cho phân, giúp phân dễ dàng di chuyển và được thải ra ngoài.
Ngoài ra, nước ép táo còn chứa một lượng nhỏ sorbitol, loại đường tự nhiên có tác dụng nhuận tràng nhẹ. Vì vậy, uống nước ép táo đều đặn có thể hỗ trợ quá trình tiêu hóa, giảm cảm giác đầy bụng, khó chịu do táo bón gây ra.
Trà gừng không chỉ là thức uống làm ấm cơ thể mà còn hỗ trợ tiêu hóa và giảm táo bón hiệu quả. Gừng có đặc tính kháng viêm, giúp thư giãn các cơ trơn của ruột và kích thích nhu động ruột hoạt động đều đặn hơn. Khi uống trà gừng ấm, hệ tiêu hóa được làm dịu, giảm cảm giác chướng bụng và đầy hơi thường gặp khi bị táo bón. Ngoài ra, gừng còn giúp tăng lưu thông máu đến đường tiêu hóa, từ đó cải thiện quá trình hấp thụ và đào thải đồng thời hỗ trợ giảm stress - một trong những yếu tố gây táo bón mãn tính. Uống trà gừng sau bữa ăn hoặc vào buổi sáng sẽ giúp cải thiện tình trạng táo bón hiệu quả.
Chanh chứa vitamin C và acid citric, có tác dụng làm sạch đường ruột và kích thích hệ tiêu hóa. Uống nước chanh ấm vào buổi sáng trước bữa ăn có thể giúp làm mềm phân và hỗ trợ thải độc nhẹ.
Nước nha đam là thức uống tự nhiên giúp làm giảm táo bón hiệu quả nhờ đặc tính nhuận tràng nhẹ và làm mát đường ruột. Trong gel nha đam có chứa hợp chất anthraquinone giúp kích thích nhu động ruột, hỗ trợ đẩy phân ra ngoài dễ dàng hơn.
Ngoài ra, nha đam còn chứa nhiều nước và chất xơ, giúp làm mềm phân và cải thiện quá trình tiêu hóa. Uống nước nha đam đều đặn có thể giúp duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh, giảm tình trạng đầy bụng, khó tiêu khi bị táo bón.
Nước dừa không chỉ là thức uống giải khát mà còn hỗ trợ tiêu hóa và giúp giảm táo bón một cách tự nhiên. Với hàm lượng khoáng chất như kali và magie, nước dừa giúp làm mềm phân và hỗ trợ nhu động ruột hoạt động hiệu quả hơn. Hơn nữa, nước dừa có tính mát, giúp thanh nhiệt, làm dịu đường ruột và giảm cảm giác nóng trong - nguyên nhân gây táo bón trong những ngày nóng hoặc ăn nhiều đồ cay, khô. Uống nước dừa đều đặn có thể giúp cải thiện tình trạng táo bón nhẹ đến trung bình.
Trà senna là một trong những loại nước uống trị táo bón có nguồn gốc thảo dược được sử dụng phổ biến. Lá và quả senna chứa anthraquinone, một hợp chất tự nhiên có tác dụng kích thích nhu động ruột, giúp đẩy phân ra ngoài nhanh hơn. Khi uống, trà senna hoạt động như một loại thuốc nhuận tràng nhẹ giúp cải thiện tình trạng táo bón sau 6 - 7 tiếng.
Đây là giải pháp phù hợp để cải thiện tình trạng táo bón tạm thời. Tuy nhiên, không nên dùng trà senna lâu dài vì có thể khiến ruột “lười” vận động mà chỉ nên dùng ngắn hạn dưới sự hướng dẫn của chuyên gia y tế.
Chọn đúng loại nước uống và duy trì thói quen uống nước hợp lý là phương pháp an toàn để hỗ trợ điều trị và phòng ngừa táo bón. Bổ sung các loại nước uống trị táo bón giàu vitamin, chất xơ không chỉ giúp đường ruột khỏe mạnh mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể.