Gạo hữu cơ là gì? Yếu tố cần thiết trong mô hình sản xuất gạo hữu cơ

Gạo hữu cơ đang trở thành xu hướng tiêu dùng, cũng là mô hình sản xuất gạo sạch được ưu tiên phát triển trong tương lai. Bạn đã biết gì về mô hình này?

 

Trước thực trạng lạm dụng hóa chất phân bón, thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật và chất kích thích tăng trưởng làm ảnh hưởng khá nhiều đến sức khỏe của người tiêu dùng, những mô hình nông nghiệp “xanh, sạch” càng phát huy giá trị. Thực tế, mặc dù các sản phẩm rau củ quả, thịt cá, gạo hữu cơ…thường có giá cao hơn nhiều so với sản phẩm thông thường nhưng vẫn được nhiều chị em nội trợ săn lùng. 

Tuy nhiên, tình trạng khan hiếm sản phẩm hữu cơ so với nhu cầu khiến nhiều cơ sở kinh doanh có cơ hội trục lợi. Lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người tiêu dùng, những cơ sở này có thể làm giả nhãn mác, quảng cáo sai sự thật về sản phẩm rồi bán cho khách hàng với giá cao so với chất lượng thực. Kết quả đôi khi không chỉ là thiệt hại về tiền bạc mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người sử dụng.

Do đó để không gặp phải tình trạng này, bạn cần trang bị sẵn những kiến thức cần thiết khi có nhu cầu sử dụng các sản phẩm hữu cơ. Trong bài viết này, Gas4.0 &more sẽ chia sẻ một số thông tin cơ bản về gạo hữu cơ, một trong những dòng sản phẩm “Organic” được chị em nội trợ quan tâm nhất hiện nay.

1. Gạo hữu cơ là gì?

Gạo hữu cơ là loại gạo được thu hoạch từ lúa được trồng theo phương pháp hoàn toàn tự nhiên trên những vùng đất sạch, không dư lượng hóa chất, không chứa bức xạ hoặc bị ảnh hưởng bởi chất thải công nghiệp hay bất cứ nguồn ô nhiễm nào khác.

Giống lúa trồng theo mô hình hữu cơ phải là giống thuần, không áp dụng các kỹ thuật di truyền (GMO). Ngoài ra, quy trình canh tác không được phép tiếp xúc với hóa chất, phân bón tổng hợp, thuốc trừ sâu, thuốc tăng trưởng, thuốc bảo vệ thực vật mà chỉ được sử dụng phân bón hữu cơ và vi sinh.

Để giảm thiểu sâu bệnh gây hại cho lúa, lúa gạo hữu cơ thường được trồng theo từng vùng riêng biệt, lựa chọn giống có đặc tính kháng sâu bệnh và chống chịu tốt với điều kiện thời tiết khắc nghiệt.

Hiện nay, một số người vẫn nhầm lẫn hoặc đánh đồng hai khái niệm gạo “sạch” và gạo hữu cơ. Trên thực tế, hai loại gạo này vẫn có nhiều điểm khác biệt.

Gạo hữu cơ hoàn toàn không sử dụng phân bón tổng hợp mà chỉ dùng phân hữu cơ và vi sinh. Trong khi đó, gạo sạch vẫn có thể sử dụng phân bón tổng hợp nhưng liều lượng ở mức cho phép. Ngoài ra, gạo sạch vẫn có thể được xử lý tẩy trắng khi xay xát nên hạt gạo thường sáng bóng chứ không còn lớp màng cám màu trắng đục như gạo hữu cơ.

 

1.1. Tại sao gạo hữu cơ được người dùng ưa chuộng

Mặc dù giá bán cao gấp 1.5 - 2 lần so với gạo thông thường nhưng các loại gạo hữu cơ vẫn luôn cháy hàng tại các điểm bán lẻ. Nhiều người sẵn sàng bỏ ra một khoản chi phí không hề nhỏ để mua gạo sạch hữu cơ và sử dụng trong bữa ăn hàng ngày bởi loại gạo này có nhiều ưu điểm vượt trội.

An toàn cho sức khỏe

Thực tế đã chứng minh, việc lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, kích thích tăng trưởng vào quy trình nuôi trồng và thiếu kiểm soát dư lượng hóa chất đã khiến cho nguồn thực phẩm bị “nhiễm bẩn”, làm ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng. Sử dụng thực phẩm bị nhiễm bức xạ, nhiều dư lượng hóa chất trong thời gian dài là một trong những nguyên nhân gây ra nhiều bệnh lý nghiêm trọng như ung thư, vô sinh hoặc sinh con bị khiếm khuyết, dị tật, làm suy yếu hệ miễn dịch, tổn thương hệ thần kinh, bệnh Parkinson,...

Vì thế, việc sử dụng các thực phẩm hữu cơ, trong đó có gạo là một trong những cách bảo vệ an toàn cho sức khỏe trước tác nhân gây bệnh bởi những sản phẩm này không chứa bất cứ một loại hóa chất nào. Các nghiên cứu khoa học cũng chỉ ra rằng gạo hữu cơ chứa một hàm lượng lớn chất xơ, khoáng chất và chất chống oxy hóa, góp phần hỗ trợ cho hệ miễn dịch của cơ thể. Không những thế, các thành phần của gạo sạch hữu cơ đặc biệt tốt đối với người đang mắc bệnh tim mạch hay tiểu đường.

Hàm lượng dinh dưỡng cao, dễ hấp thu

Gạo sạch hữu cơ có hàm lượng chất dinh dưỡng dồi dào cả về chất lẫn lượng. Khác với gạo thông dụng thường được xử lý tẩy trắng khi xay xát, gạo hữu cơ chỉ tách trấu và giữ lại lớp cám mỏng bên ngoài hạt gạo, nhờ đó mà các chất dinh dưỡng có trong hạt gạo được giữ lại gần như hoàn toàn. Không chỉ có protein, glucid, lipit, chất xơ, gạo sạch hữu cơ còn chứa các thành phần quan trọng như vitamin B1 và các vi lượng khác giúp nâng cao sức đề kháng của cơ thể. 

Bên cạnh đó, gạo không chứa thành phần độc hại nào nên cơ thể có thể hấp thu đầy đủ các chất dinh dưỡng dễ dàng hơn.

Hương vị thơm ngon tự nhiên

Đây là một trong những ưu điểm của gạo hữu cơ khiến người dùng yêu thích. Bởi vì hạt gạo không bị nhiễm bất cứ hóa chất hay chất bức xạ nào nên khi nấu hạt cơm luôn mềm dẻo, thơm và ngọt tự nhiên. Ngay cả khi để nguội qua đêm, hạt cơm vẫn rất tơi, giữ được vị dẻo ngon vốn có.

 

1.2. Các loại gạo hữu cơ được ưa chuộng nhất hiện nay

Đời sống ngày càng nâng cao, nhu cầu tìm đến các sản phẩm “organic” của người tiêu dùng ngày càng nhiều. Điều đó đã thúc đẩy sự phát triển của mô hình nông nghiệp hữu cơ, bao gồm lúa gạo. Vài năm gần đây, các sản phẩm gạo sạch hữu cơ xuất hiện nhiều trên các kệ hàng với thương hiệu đa dạng.

Dưới đây là 4 thương hiệu gạo hữu cơ được các chị em nội trợ tin dùng.  

Gạo hữu cơ Hoa Nắng

Những hạt gạo hữu cơ Hoa Nắng là sản phẩm của mô hình canh tác lúa - tôm được ứng dụng tại vùng ven biển Thạnh Phú, tỉnh Bến Tre. Tận dụng thời điểm nước mặn không xâm nhập và chế độ Bán Nhật Triều, phương pháp gieo trồng hữu cơ này giúp mang lại những hạt gạo thơm ngon nhất mà không cần dùng đến phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật, chất tẩy trắng, chất bảo quản…

Các sản phẩm gạo sạch hữu cơ Hoa Nắng như gạo Hoa Nắng Vàng Lúa Chín, Hoa Nắng Xanh Mạ Non, Hoa Nắng Lứt Trắng hay gạo Tấm Hoa Nắng đều đạt các tiêu chuẩn hữu cơ của Mỹ (USDA) và Châu Âu (EU).

Gạo hữu cơ Hoa Sữa

Hoa Sữa được xem là thương hiệu gạo hữu cơ đầu tiên của Việt Nam thuộc sở hữu của công ty Viễn Phú. Bắt đầu từ năm 2008, Viễn Phú bắt đầu xây dựng nông trại hữu cơ tại vùng đất rừng U Minh hạ thuộc Cà Mau, chuyên trồng lúa hữu cơ xuất khẩu.

Khác với mô hình lúa - tôm, mô hình sản xuất gạo sạch hữu cơ Hoa Sữa dựa trên quy trình canh tác nghiêm ngặt. Không dùng phân bón hóa học, nông trại chỉ sử dụng chế phẩm sinh học và tận dụng dinh dưỡng tự nhiên chắt lọc từ quá trình nước sạch chảy từ rừng U Minh qua lớp đất than bùn. Bên cạnh đó, quy trình chăm sóc thủ công từ nhổ cỏ bằng tay, bẫy côn trùng giúp đảm bảo cây lúa không thể tiếp xúc với hóa chất.

Nhờ sự đầu tư có bài bản, năm 2012, Hoa Sữa trở thành thương hiệu gạo đầu tiên tại Đông Nam Á được tổ chức quốc tế Control Union (Hà Lan) cấp chứng nhận về sản xuất gạo hữu cơ theo tiêu chuẩn USDA, EU của Mỹ và Châu Âu.

Đến nay, gạo hữu cơ Hoa Sữa đã trở thành thương hiệu uy tín trên thị trường gạo sạch hữu cơ trong nước và quốc tế với khoảng 20 loại gạo được người tiêu dùng ưa chuộng như gạo Magic, gạo Exotic, gạo Đỏ, gạo Japonica, gạo ST24 và gạo ST25 hữu cơ.

Gạo hữu cơ Quế Lâm

Quế Lâm Organic là sự liên kết sản xuất giữa Tập đoàn Quế Lâm với các đơn vị sản xuất nông nghiệp nhằm giúp nông dân xóa bỏ thói quen sử dụng hóa chất trong canh tác, mang lại những hạt gạo có giá trị dinh dưỡng, an toàn cho sức khỏe. Gạo Quế Lâm khi nấu sẽ tạo ra những hạt cơm mềm dẻo, vị ngọt thanh cùng mùi thơm tự nhiên quyến rũ.

Các loại gạo được sản xuất từ mô hình hữu cơ như gạo DT39, gạo Hàm Hương, gạo lứt đỏ hữu cơ, gạo hữu cơ thượng hạng Ông Lam của Quế Lâm luôn được người dùng Việt Nam đánh giá cao.

Gạo hữu cơ Ecoba

Ecoba là được người tiêu dùng biết đến là thương hiệu gạo organic với các loại gạo trắng và gạo lứt hữu cơ cao cấp như gạo lứt trắng, gạo lứt đỏ, gạo lứt đen, gạo Sakura, gạo Ngọc Mễ hữu cơ…

Tương tự Hoa Nắng, gạo Ecoba được sản xuất bằng phương pháp hữu cơ theo mô hình con tôm ôm cây lúa (lúa - tôm) thông qua việc lựa chọn nguồn đất trồng, nước tưới tự nhiên, sử dụng các giống lúa đặc sản thuần chủng và tuân thủ quy trình canh tác hữu cơ một cách nghiêm ngặt.

Mỗi hạt gạo Ecoba hữu cơ đều có chất lượng vượt trội và độ an toàn tuyệt đối với sức khỏe người tiêu dùng. Đáp ứng hàng trăm tiêu chuẩn khắt khe, gạo hữu cơ Ecoba đã đạt được 3 chứng nhận hữu cơ uy tín nhất thế giới là USDA (Mỹ), JAS (Nhật) và EU (Châu Âu).

Bên cạnh các thương hiệu đã được khách hàng tin dùng từ lâu, có 2 loại gạo sạch hữu cơ mới được sản xuất vài năm gần đây nhưng đã nhanh chóng được người tiêu dùng Việt Nam cũng như quốc tế đón nhận. Đó là gạo ST24 và ST25 hữu cơ. Nhờ đặc tính giống có khả năng thích nghi với điều kiện đất trồng ngập mặn, nhiễm phèn và khả năng kháng sâu bệnh vượt trội, mô hình sản xuất gạo ST24 hữu cơ và gạo ST25 hữu cơ ngày càng được nhân rộng.

Một số sản phẩm gạo ST24 và ST25 trồng theo mô hình hữu cơ đã có được thành công nhất định như gạo ST24 hữu cơ của DNTN Hồ Quang Trí, gạo ST24 và gạo ST25 hữu cơ thương hiệu Hoa Sữa của công ty Viễn Phú…  

Bên cạnh đó, mô hình gạo ST24 và ST25 lúa - tôm được ứng dụng rộng rãi tại các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long hứa hẹn sẽ là nguồn cung cấp gạo sạch và gạo hữu cơ dồi dào trong tương lai.

 

2. Các yếu tố cần thiết của mô hình sản xuất gạo hữu cơ

Việc tạo ra những hạt gạo 100% hữu cơ thường rất gian nan bởi cần tuân thủ những tiêu chuẩn khắt khe nhất, đặc biệt không thể bỏ qua bất kỳ yếu tố nào trong các yếu tố dưới đây. 

 

2.1. Điều kiện canh tác - đất trồng gạo hữu cơ

Đây là yếu tố quan trọng nhất khi triển khai mô hình trồng lúa hữu cơ bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến việc chăm sóc cũng như chất lượng hạt gạo thành phẩm.

Đất gieo trồng lúa gạo hữu cơ phải đảm bảo điều kiện không sử dụng hóa chất trong ít nhất 3 năm liền kề, đáp ứng tiêu chuẩn của PGS hoặc USDA/EU/JAS đồng thời phải được chứng nhận đất đã qua giai đoạn chuyển đổi theo quy chuẩn IFOAM bởi cơ quan có thẩm quyền.

Một số yêu cầu đối với đất trồng khi sản xuất lúa hữu cơ gồm:

- Đất canh tác phải là đất sạch, không bị ô nhiễm bởi vi sinh vật có hại hoặc chất phóng xạ, các kim loại nặng như sắt (Fe), chì (Pb), thủy ngân (Hg), Asen (As), Cadimi (Cd)... Toàn bộ vùng trồng lúa hữu cơ phải được cách ly hoàn toàn với khu vực lân cận để tránh lây nhiễm hóa chất từ bên ngoài.

- Đất có độ phì tự nhiên và tiềm tàng cao, độ dày của tầng canh tác đảm bảo cho cây lúa sinh trưởng tốt. Chế độ nước và độ ẩm, đặc tính lý, hóa, sinh học của đất phải đủ điều kiện, phù hợp với từng giống lúa.

- Đất phải luôn duy trì được hàm lượng chất hữu cơ để cung cấp đủ dinh dưỡng cần thiết cho cây trồng sinh trưởng, điều hòa môi trường sống của cây như cấu trúc đất, độ pH, nhiệt độ, độ ẩm để tăng tính kháng bệnh. Chất hữu cơ trong đất có thể được duy trì và làm giàu bằng cách sinh khối trả lại đất từ nguồn thực vật, vi sinh vật sau thu hoạch hoặc sử dụng các loại phân bón hữu cơ, phân vi sinh.

*Lưu ý: Trước khi canh tác, nhà sản xuất phải tiến hành lấy mẫu đại diện theo phương pháp lấy mẫu chuẩn để phân tích các chỉ tiêu cơ bản như dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, hàm lượng các vi sinh vật có hại và một số yếu tố kim loại.

 

2.2. Hạt giống gạo hữu cơ

Hạt giống cũng là yếu tố vô cùng quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng thành phẩm. Do đó để đảm bảo an toàn tuyệt đối với sức khỏe người tiêu dùng, bên cạnh việc lựa chọn giống lúa thích nghi với điều kiện canh tác thì hạt giống cũng phải tuân thủ một số tiêu chuẩn nhất định.

Hạt giống được lựa chọn để sản xuất gạo hữu cơ phải là giống thuần chủng, sạch và không bị nhiễm sâu bệnh. Tuyệt đối không sử dụng giống đã bị biến đổi gen, nhiễm phóng xạ hay hóa chất.

Trước khi gieo trồng, cần tiến hành xử lý hạt giống để loại bỏ những hạt lép sau đó ngâm giống theo hướng dẫn của nhà cung ứng để hạt giống nảy mầm nhanh, rễ phát triển mạnh

 

2.3. Phân bón hữu cơ

Để đảm bảo tiêu chuẩn hoàn toàn không hóa chất, phương pháp canh tác lúa hữu cơ phải đảm bảo tuyệt đối không sử dụng bất kỳ loại phân bón tổng hợp nào như đạm Ure, Kali, phân lân, NPK. Trong trường hợp nguồn dinh dưỡng hữu cơ tự nhiên không đủ đáp ứng nhu cầu sinh trưởng của cây lúa, nông dân có thể bón thêm phân hữu cơ, phân vi sinh theo hướng dẫn của kỹ sư chuyên môn. 

Không phải các loại phân hữu cơ đều có thể sử dụng được mà cần lựa chọn loại phân đáp ứng các tiêu chuẩn hữu cơ. Kể cả phân gia súc, gia cầm cũng phải qua xử lý để đảm bảo không bị nhiễm bệnh hay hóa chất độc hại nào.

 

2.4. Nguồn nước

Không chỉ riêng đất trồng, nguồn nước tưới tiêu cho các vùng sản xuất lúa hữu cơ cũng phải đạt những tiêu chuẩn nhất định.

Nguồn nước cung cấp cho các cánh đồng lúa hữu cơ phải được kiểm tra kỹ càng và đảm bảo không bị ô nhiễm hay chứa hàm lượng kim loại nặng, chất phóng xạ, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật cao hơn mức quy định.

Không sử dụng các nguồn nước tưới ở gần khu vực có hàm lượng chất hữu cơ vượt quá so với định mức hoặc có khả năng bị nhiễm các hóa chất độc hại. Đặc biệt, nguồn nước phải cách xa khu vực có nước thải & rác thải từ khu công nghiệp, bệnh viện, khu dân cư tập trung, trang trại chăn nuôi,...

Cần thường xuyên lấy mẫu và phân tích thành phần nước định kỳ để đảm bảo nước để tưới tiêu vẫn đảm bảo tiêu chuẩn.

 

2.5. Phương pháp bảo vệ thực vật, phòng trừ sâu bệnh

Bên cạnh tình trạng ô nhiễm nguồn nước và đất, sâu bệnh chính là yếu tố khiến việc sản xuất gạo hữu cơ gặp gian nan bởi nếu lúa bị nhiễm bệnh, công sức và chi phí đầu tư có thể mất sạch.

Đối với mô hình canh tác lúa hữu cơ, nông dân không được phép sử dụng bất cứ loại thuốc trừ sâu hay thuốc bảo vệ thực vật nào mà chỉ có thể phòng tránh dựa trên việc tuân thủ một số nguyên tắc:

- Sử dụng các giống lúa có khả năng kháng sâu bệnh và côn trùng, phù hợp với vùng trồng lúa.

- Áp dụng kỹ thuật canh tác để cắt vòng đời của sâu bệnh và côn trùng gây hại khác. Duy trì và cân bằng dinh dưỡng hữu cơ để cây lúa sinh trưởng khỏe mạnh, tăng khả năng kháng bệnh.

- Sử dụng côn trùng có lợi để cân bằng sinh thái tự nhiên, kiểm soát sâu bệnh.

- Sử dụng biện pháp kích kháng để tăng cường khả năng kháng bệnh cho lúa bị nhiễm bệnh.

Một số phương pháp phòng trừ sâu bệnh an toàn được khuyến nghị sử dụng cho các mô hình lúa hữu cơ như dùng bẫy chuột, bẫy ánh sáng, vợt côn trùng, nhổ cỏ bằng tay, đốt cỏ dại, áp dụng kỹ thuật canh tác để tạo ra môi trường sinh thái phù hợp. Ngoài ra có thể sử dụng các dòng sản phẩm hỗ trợ phòng ngừa, tiêu diệt sâu bệnh an toàn đạt tiêu chuẩn hữu cơ như chế phẩm ANISAF SH-02, chế phẩm ANISAF SH-03, chế phẩm Neem-Oil, nấm đối kháng Trichoderma, nấm Beauveria, dấm gỗ,...

 

2.6. Thu hoạch và xử lý sau thu hoạch gạo hữu cơ

Là loại gạo có hàm lượng dinh dưỡng cao còn lớp cám, mùi thơm tự nhiên quyến rũ nên gạo hữu cơ rất dễ thu hút côn trùng, nhiễm bẩn trong quá trình xử lý, đóng gói, vận chuyển và bảo quản. Do đó, quy trình xử lý sau thu hoạch rất cũng rất quan trọng bởi có thể ảnh hưởng đến chất lượng gạo.

Thông thường, lúa hữu cơ sau khi thu hoạch chỉ được xử lý tách trấu bằng phương pháp thủ công như xay xát, không tẩy trắng để giữ lại cám gạo, đảm bảo giá trị dinh dưỡng. Sau đó, gạo được đóng gói trong túi kín bằng phương pháp hút chân không và bao bì có thể đảm bảo được sự ổn định về mặt vi sinh của hạt gạo.

Gạo hữu cơ phải được vận chuyển và bảo quản riêng biệt, không để chung với các hàng hóa phi hữu cơ. Môi trường bảo quản phải đảm bảo sạch sẽ, độ ẩm và nhiệt độ thích hợp đồng thời không có nguy cơ bị nhiễm hóa chất và chất độc hại khác. Tại nơi bảo quản, nhà sản xuất, kinh doanh gạo thường bổ sung một số biện pháp phòng ngừa sự phá hoại của chuột, côn trùng…

Gạo hữu cơ thường dễ bị mối mọt nhanh hơn gạo thông thường nên các nhà sản xuất cũng khuyến cáo khách hàng nên sử dụng hết trong thời gian ngắn sau khi mở bao bì.

 

3. Cách phân biệt gạo hữu cơ và gạo thông thường

Nhờ những giá trị mang lại, nhu cầu tìm mua gạo sạch hữu cơ tăng trong những năm trở lại đây. Tuy nhiên, sản lượng và độ phổ biến của gạo chưa cao mà giá thành lại đắt đỏ nên nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh đã “tự phong”, cung cấp thông tin mập mờ cho khách hàng để bán gạo hữu cơ “fake” giá cao và hưởng lợi từ khoản chênh lệch. Điều này khiến người tiêu dùng cảm thấy hoang mang, không biết phân biệt đâu là gạo hữu cơ thật.

Nếu gặp phải hoàn cảnh này, bạn có thể tham khảo 3 cách phân biệt gạo hữu cơ dưới đây để tránh bị lừa.

 

1️⃣ Kiểm tra chứng nhận gạo hữu cơ

Đây là điểm khác biệt nhất để phân biệt gạo 100% hữu cơ và gạo thường. Gạo hữu cơ phải tuân thủ quy trình chặt chẽ và tiêu chuẩn khắt khe từ nguồn đất, nước, phương pháp gieo trồng, chăm bón đến thu hoạch, chế biến và bảo quản. Sau khi vượt qua được các vòng kiểm tra gắt gao, gạo sẽ được cấp chứng nhận đạt tiêu chuẩn hữu cơ từ các tổ chức uy tín hàng đầu thế giới như USDA, EU, PGS, NASAA, JAS, EU… Để bảo vệ quyền lợi của doanh nghiệp sản xuất, các thương hiệu gạo hữu cơ thường đăng ký bộ nhận diện riêng, trong đó nội dung của chứng nhận có thể được in ngay trên bao bì. Người tiêu dùng có thể dựa vào những chứng nhận này để phân biệt với gạo sạch thông thường.

Khi mua gạo, người tiêu dùng có thể kiểm tra bao bì sản phẩm. Gạo 100% hữu cơ thường có logo của tiêu chuẩn hữu cơ mà thương hiệu đó được chứng nhận. Ngoài ra, bao bì sản phẩm thường được thiết kế, đóng gói rất cẩn thận, bao gồm túi kín được hút chân không và hộp bên ngoài. Cẩn thận hơn, người dùng có thể check mã vạch hoặc yêu cầu đơn vị bán cung cấp nguồn gốc của gạo. Các cơ sở kinh doanh gạo chính hãng thường sẵn lòng cung cấp những thông tin này.

 

2️⃣ Phân biệt bằng thị giác và khứu giác

Nếu có kinh nghiệm hơn một chút, người dùng vẫn có thể phân biệt được gạo hữu cơ với gạo sạch thông thường bằng cách quan sát và ngửi mùi hương của hạt gạo.

Gạo sạch thường trải qua quá trình xử lý tẩy trắng sẽ loại bỏ bớt lớp cám bên ngoài nên hạt gạo thường bóng và có màu trắng trong. Ngược lại, gạo hữu cơ không qua xử lý, không chà xát nhiều nên vẫn giữ được lớp cám bên ngoài, hạt gạo thường có màu trắng đục hơn gạo sạch một chút. Ngoài ra, bởi vì không sử dụng phân bón tổng hợp để kích thích tăng trưởng nên hạt gạo hữu cơ thường không dài hay lớn bằng gạo thông thường (cùng giống lúa) nhưng lại có độ đồng đều về kích thước hạt hơn.

Nếu cùng giống lúa, gạo organic thường có mùi thơm tự nhiên như mùi lúa mới, thanh mát và vô cùng quyến rũ. Trong khi đó, gạo thường đã qua xử lý công nghiệp thường không giữ được mùi thơm đậm đà này mà chỉ hơi thoang thoảng, phải ngửi “kỹ” mới cảm nhận được.

 

3️⃣ Kiểm tra hạt cơm sau khi nấu và sau 18 tiếng

Theo kinh nghiệm của nhiều chị em nội trợ, cơm được nấu từ gạo hữu cơ vẫn giữ được hương vị và độ mềm dẻo dù để trong thời gian dài. Sau 18 tiếng để bên ngoài ở nhiệt độ thường, hạt cơm vẫn không bị thiu mà chỉ khô một chút trên bề mặt. Ngược lại, hạt cơm nấu từ gạo thường đặt ở điều kiện tương tự lại dễ bị thiu và khô cứng.

Vậy nên, nếu nghi ngờ mình đã mua phải gạo hữu cơ giả, người dùng có thể áp dụng cách trên để kiểm tra, có phương án xử lý phù hợp.

 

4. Giá gạo hữu cơ có đắt không? Mua ở đâu?

Bởi vì phải trải qua quy trình canh tác vô cùng nghiêm ngặt với tiêu chuẩn khắt khe, không thể sản xuất hàng loạt với sản lượng lớn, thậm chí hầu hết công đoạn đều phải thực hiện thủ công nên chi phí đầu tư để tạo ra những hạt gạo hữu cơ không hề nhỏ. Thay vào đó, chất lượng gạo thành phẩm lại có giá trị vượt trội so với các loại gạo thông thường nên giá gạo hữu cơ thường khá đắt đỏ. 

Theo tìm hiểu, trên thị trường Việt Nam hiện nay chỉ có khoảng 10 thương hiệu gạo 100% hữu cơ được cấp chứng nhận bởi các tổ chức uy tín. Hầu hết các sản phẩm đều được đóng gói theo quy cách 1kg, 2kg với giá bán lẻ trung bình khoảng từ 50.000 đến 120.000 đồng/kg tùy loại gạo và thương hiệu. Đây là mức giá khá cao so với thu nhập bình quân của người Việt Nam nên không phải gia đình nào cũng sẵn sàng chi trả. Đối tượng mua và sử dụng gạo hữu cơ hiện nay phần lớn là những người gặp vấn đề về sức khỏe như bị bệnh tiểu đường, bệnh tim mạch hoặc dễ dị ứng, gia đình có người già và trẻ nhỏ, phụ nữ muốn giảm cân hoặc nhà hàng cao cấp.

Giá bán lẻ cao so với thu nhập bình quân đầu người, số thương hiệu và sản lượng còn hạn chế cũng là lý do loại gạo này chưa được phổ biến rộng rãi. Hầu hết các sản phẩm hữu cơ chính hãng chỉ được bày bán tại hệ thống phân phối, bán lẻ của đơn vị sản xuất hoặc hệ thống siêu thị, cửa hàng chuyên về các sản phẩm hữu cơ. Người tiêu dùng có thể đến những địa chỉ này hoặc đặt hàng online khi có nhu cầu sử dụng gạo hữu cơ.

Gạo hữu cơ đang ngày càng khẳng định giá trị và trở thành con đường đúng đắn để phát triển các mô hình sản phẩm nông nghiệp hữu cơ trong tương lai. Với người tiêu dùng, đây là sự lựa chọn vô cùng hoàn hảo bởi sự an toàn tuyệt đối với sức khỏe người dùng. Vấn đề còn lại là cần phát triển, nhân rộng mô hình để tối ưu chi phí, đầu tư mở rộng kênh phân phối để sản phẩm tiếp cận được với nhiều người hơn. Trong thời gian chờ đợi, nếu không có điều kiện mua được sản phẩm gạo 100% hữu cơ, người tiêu dùng có thể lựa chọn những loại gạo sạch khác để đảm bảo dinh dưỡng và an toàn sức khỏe cho gia đình.