Tình trạng mất nước xảy ra khi lượng nước bài tiết ra khỏi cơ thể cao hơn so với lượng nước được nạp vào. Điều này sẽ phá vỡ sự cân bằng của nồng độ muối, khoáng chất và lượng đường trong máu, từ đó gây cản trở hoạt động bình thường của cơ thể. Theo tờ Eat This, Not That, cơ thể bị mất nước không chỉ xảy ra khi bạn không uống đủ nước mà còn bởi một số thói quen ăn uống thiếu lành mạnh hàng ngày như:
Thức ăn nhanh như khoai tây chiên, pizza, bánh mì kẹp và gà rán có hàm lượng muối rất cao, có thể khiến cơ thể mất nước nếu tiêu thụ với số lượng lớn. Nguyên nhân là do lượng natri cao từ thực phẩm mặn khiến thận phải tăng lượng nước tiểu để giữ mức natri trong máu ở mức bình thường.
Thịt chế biến như thịt nguội, thịt xông khói, giăm bông, xúc xích và lạp xưởng thường có hàm lượng muối rất cao. Điều này là do muối được sử dụng để bảo quản và tạo hương vị cho thịt chế biến. Khi ăn quá nhiều sẽ dẫn đến lượng muối nạp vào cơ thể cao gây tình trạng mất nước.
Hấp thu nhiều muối có thể làm xáo trộn cân bằng nước của cơ thể và cũng có thể dẫn tới mất nước. Đó là do muối hút ẩm và nói một cách đơn giản, hấp thu nước trong cơ thể và cũng có thể dẫn đến giữ nước và phù. Ở một số thực phẩm như bỏng ngô, khoai tây chiên, bánh quy... chứa nhiều muối, do đó chúng có thể làm bạn mất nước.
Chế độ ăn ít carbohydrate thường được dùng để giảm cân. Tuy nhiên, chế độ ăn này có thể lại gây ra mất nước. Nếu chế độ ăn của bạn chủ yếu gồm những thực phẩm chứa ít carbohydrate và rau, nó thực sự có thể thúc đẩy tình trạng mất nước của cơ thể vì những thực phẩm ít carb thường chứa nhiều kali. Nhớ là cần tăng lượng nước uống hàng này nếu bạn giảm hấp thụ carbohydrate.
Ăn các bữa ăn giàu protein là một cách tuyệt vời để khỏe mạnh và xây dựng cơ bắp, tuy nhiên lạm dụng thực phẩm giàu protein có thể dẫn đến mất nước. Các nhà nghiên cứu từ khoa Khoa học dinh dưỡng của ĐH Connecticut đã thử nghiệm trên năm vận động viên để tiêu thụ lượng protein thấp, trung bình và cao trong bốn tuần tại một thời điểm. Tình trạng hydrat hóa của các vận động viên được đánh giá hai tuần một lần. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng khi vận động viên tiêu thụ lượng protein cao nhất, chức năng thận của họ trở nên bất thường nhưng khi họ cắt giảm protein, chức năng thận của họ trở lại bình thường. Đây không phải là lý do đủ để hạn chế một chế độ ăn giàu protein, nhưng nó cho thấy rằng bạn nên tăng lượng nước của bạn khi bạn lên tiêu thụ protein của bạn.
Rượu và các loại đồ uống có cồn thật sự đã và đang lấy nước của cơ thể. Theo y học, cồn có tính lợi nhuận và lợi tiểu. Nghĩa là nó có khả năng loại bỏ nước và các thể lỏng khác trong cơ thể. Điều này cũng có thể giải thích là tại sao sau khi uống rượu bạn thường bị đau đầu và cảm giác rất khát nước vào ngày hôm sau. Để tránh bị mất nước, hãy nhớ uống một chút nước khi uống đồ uống có cồn.
Một nghiên cứu từ Tổ chức Y tế Thế giới cho thấy đường có trong nước giải khát có thể hút nước từ các mô và làm cạn kiệt nước trong cơ thể bạn.
Đồ uống có đường cũng có thể dẫn đến mất chất lỏng trong ruột và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thận. Thận rất cần duy trì độ ẩm vì chúng kiểm soát lượng nước tiểu. Các nghiên cứu cho thấy, việc bù nước bằng soda sau khi tập thể dục cường độ cao trong thời tiết nóng có thể gây ra tổn thương thận cấp tính.
Cà phê là loại đồ uống khác chúng ta thường dùng và cũng có tác dụng lợi tiểu. Theo một nghiên cứu của Pháp thì sử dụng quá nhiều cà phê gây ra tình trạng mất nước nghiêm trọng, đau đầu và các triệu chứng khác. Vì vậy, cố gắng tiêu thụ không quá 400 mg caffeine hàng ngày và tránh sử dụng đường hoặc chất làm ngọt nhân tạo.
Uống nhiều nước tăng lực
Nhiều người tập luyện thể thao hoặc cần làm việc đêm khuya thường dùng các loại nước tăng lực vì tin rằng nó sẽ giúp cải thiện khả năng tập luyện trong khi vẫn duy trì được độ ẩm. Theo một nghiên cứu của Amino Acids, thức uống năng lượng có tác dụng ăn mòn và thực sự có thể khiến bạn bị mất nước. Nước tăng lực chứa nhiều đường, tạo ra áp suất thẩm thấu cao trong đường ruột và tăng mất nước.
Các loại gia vị như nước sốt trộn salad, tương cà và nước tương chế biến sẵn là những nguồn thực phẩm tiềm ẩn khiến cơ thể mất nước vì thành phần của chúng chứa rất nhiều muối và đường bổ sung. Do đó, để kiểm soát nguồn đường, muối tiềm ẩn này, chúng ta nên hạn chế dùng các loại gia vị, nước sốt chế biến sẵn, nên tự nấu ăn tại nhà giúp đong đếm chính xác lượng muối nên dùng để tốt cho sức khỏe, tránh cho cơ thể bị mất nước.
Theo khuyến cáo chung, một người trưởng thành nên uống khoảng 8 ly nước, tương đương 2 lít nước mỗi ngày, bao gồm nước lọc và các loại đồ uống, thực phẩm chứa nhiều nước khác. Một trong những cách hiệu quả để duy trì đủ nước, nâng cao sức khỏe là kết hợp uống nước lọc, nước khoáng, nước ép trái cây không đường và ăn các loại trái cây, rau củ có lượng nước cao. Những thực phẩm lành mạnh này không chỉ bù nước hiệu quả mà còn chứa nhiều chất xơ, vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa. Bên cạnh đó, bạn nên hạn chế ăn, uống các loại thực phẩm chứa nhiều muối, đường và đồ uống chứa cồn, hàm lượng caffeine cao để tránh bị mất nước.